Pierwszy był Saurer

1674

Początki komunikacji autobusowej w Warszawie sięgają
1909 roku, kiedy to rajcy miejscy, pod naciskiem opinii publicznej i prasy, zdecydowali się na pierwsze testy przydatności dla miasta sprowadzonego z Wiednia piętrowego omnibusu
z tzw. odkrytym imperiałem.



Od kilku dni na ulicach naszego miasta ukazuje się na próbę omnibus samochodowy, zwany popularnie we wszystkich stolicach europejskich autobusem. Jest on piętrowy, a wygodne schody prowadzą na imperiał odkryty, podobnie jak w Berlinie i Londynie. Autobusy paryskie mają dach nad piętrem. Autobus sprowadzono w celu uruchomienia takiej komunikacji w Warszawie na ulicach pozbawionych tramwajów”. Jednak, mimo udanych pierwszych testów potwierdzających przydatność omnibusów na warszawskich ulicach, regularną komunikację liniową uruchomiono dopiero 11 lat później, tj. 29 czerwca 1920 roku. Odtąd, przez 97 lat notuje się nieprzerwaną, stałą obecność autobusów w systemie komunikacyjnym Warszawy.
Pierwsze 11 autobusów − szwajcarskiej marki Saurer z otwartym imperiałem i niemieckiej Benz-Gaggenau z bocznym wejściem − w lipcu 1920 roku obsługiwały dwie linie: „1”: plac Muranowski – Słodowiec – Marymont i „2”: plac Trzech Krzyży – Czerniakowska (Wójtówka). Dodatkowo, tytułem próby, sprawdzano także potencjalny ruch pasażerski na planowanej linii nr „3”, na trasie Dworzec Wiedeński (Dworzec Główny) – Dworzec Brzeski (Dworzec Wschodni). W końcu 1921 roku w Warszawie eksploatowano 56 autobusów i 10 przyczep na 4 liniach: „1” (plac Zamkowy − most Kierbedzia – Zygmuntowska − 11 Listopada – Białołęcka − Nowe Bródno, czas przejazdu 32 min), „2” (plac Zamkowy – Podwale – Świętojerska – Nalewki – Pokorna − Szosa Marymoncka − Marymont, czas przejazdu 36 min), „3” (plac Zamkowy – most Kierbedzia – Zygmuntowska – Floriańska – Szeroka – Targowa – Grochowska − Dworzec Wschodni, czas przejazdu 31 min). Długość wszystkich linii wynosiła wówczas 23,8 km. Niestety ten pierwszy etap komunikacji autobusowej nie trwał zbyt długo.
W 1923 roku, wobec znacznego zniszczenia taboru autobusowego, jak także m.in. przez złe nawierzchnie miejskich ulic, które dodatkowo podnosiły i tak wysokie koszty eksploatacyjne, zaczęto pojazdy przerabiać na miejskie wozy ciężarowe, ograniczając tym samym liczbę linii autobusowych. W 1924 roku były eksploatowane już tylko dwie linie, a z końcem 1925 roku (31 października) komunikację autobusową zawieszono. Wstępnie zakładano, że tylko na pół roku, jednak ze względu na poważne braki w kasie miejskiej, autobusy powróciły na ulice dopiero 29 czerwca 1928 roku.
W ciągu niespełna pięciu lat te pierwsze warszawskie autobusy przewiozły ponad 9,9 mln pasażerów. Najgorszego dnia w swej eksploatacji przewiozły 1 800, a najlepszego ponad 27 tys. pasażerów. Średnio dziennie przewoziły ok. 12 tys. pasażerów (lata 1921–1922).
Autobusy powróciły na warszawskie ulice w 1928 roku (inauguracja pierwszej linii „A” – 29 czerwca). Tym razem były to francuskie wozy Somua. Dobre wyniki ekonomiczne po zaledwie półrocznej eksploatacji jedenastu autobusów spowodowały kolejne zamówienia pojazdów tej samej marki. Do końca 1931 roku po warszawskich ulicach jeździły już 43 wozy marki Somua, obsługując 4 linie autobusowe („A”, „A-bis”, „B” i „C”). …

Pełna wersja tego i pozostałych artykułów dostępna jest w papierowym wydaniu Kuriera Warszawskiego nr 1 (58)/2018.

Wiadomości i informacje z Warszawy http://kurier-warszawski.pl