Kolumna Zygmunta III Wazy jest pomnikiem znajdującym się na placu Zamkowym w Warszawie. Została wzniesiona w latach 1643 – 1644 ze środków pochodzących ze skarbca Władysława IV Wazy, a jej projektantem był Augustyn Locci oraz Constantin Tencalla. Pomnik był wiele razy restaurowany, między innymi na przełomie lat 1885 – 1887 i 1929 – 1931. W czasie II wojny światowej został we wrześniu 1944 roku zniszczony. Po wojnie w latach 1948 – 1949 został zrekonstruowany i powrócił do dawnej świetności.
W hołdzie królowi
Zwieńczenie kolumny jest ozdobione czterema tablicami z brązu z łacińskimi napisami:
– od strony południowej: „Czci i przywiązaniu Poświęconą Kolumnę tę Zygmuntowi III Władysław IV z rodu, miłości, talentów Syn; z elekcji, porządku, szczęścia Następca; Ze ślubów, serca i czynu Wdzięczny; Ojcu Ojczyzny, Rodzicowi najlepiej zasłużonemu, Roku Pańskiego 1643 Wystawić rozkazał, Któremu już, Sława wieniec, Potomność wdzięczność, Wiekuistość pomniki Wzniosła, albo jest dłużna.”
– od strony zachodniej: „Zygmunt III z mocy wolnej elekcji król Polski, z tytułu dziedziczenia, następstwa i prawa – król Szwecji, w umiłowaniu pokoju i w sławie pierwszy pomiędzy królami, w wojnie i zwycięstwach nieustępujący nikomu, wziął do niewoli wodzów moskiewskich, stolicę i ziemie [moskiewskie] zdobył, wojska rozgromił, odzyskał Smoleńsk, złamał pod Chocimiem potęgę Turcji, panował przez czterdzieści cztery lata, w szeregu czterdziesty czwarty król, dorównał [w chwale] wszystkim lub [całą] chwałę złączył [w swojej osobie]
– od strony północnej: „niech rośnie sława Zygmunta dzięki kolumnie ani głazom ciosanym: sam on dla siebie był górą: nie bierze on blasku od złota ani mocy od spiżu: blask jego był jaśniejszy od złota a mocniejszy od spiżu.
Kolumna jest wpisana do rejestru zabytków. Góruje ona nad częścią Warszawy, roztaczając w koło swój czar, będąc symbolem burzliwej i dumnej historii stolicy oraz Polski. Jest to miejsce, pod którym warto na chwilę przystanąć i oddać się zadumie.